De eigenschappen van propolis

De antibacteriële werking van propolis is in tientallen wetenschappelijke onderzoekingen en publikaties overtuigend aangetoond. Een groot aantal bacterie-soorten blijkt gevoelig tot zeer gevoelig te zijn voor propolis. Propolis remt de groei van bacteriën en stimuleert ook fagocytose, dat is het proces waarbij witte bloedcellen bacteriën vernietigen door deze in te kapselen met het membraan van een cel zodat de omsloten deeltjes buiten het cytoplasma veilig opgeslagen worden. Propolis heeft een antimicrobiële werking, in het bijzonder tegen die bacteriën die een belangrijke rol spelen bij luchtweginfecties en zelfs tegen antibiotica-resistente stammen.

De componenten met de belangrijkste antimicrobiële activiteit zijn Pinocembrine, Galangine en het Caffeic Acid Phenethyl Ester (CAPE). De belangrijkste werkingsmechanismen zijn gebaseerd op de remming van bacterieel RNA-polymerase, de eiwitsynthese, de motiliteit, en de verstoring van het cytoplasma, het cytoplasmatisch membraan en de celwand, dit is vergelijkbaar met hoe sommige antibiotica werken.
Een van de grote problemen bij het gebruik van antibiotica is het gemak waarmee sommige soorten bacteriën er resistent tegen worden. Wetenschappelijk onderzoek heeft tot op heden nog geen resistentievorming van bacteriën tegen propolis kunnen beschrijven. Ook bacteriën die resistent zijn geworden voor bepaalde antibiotica, blijven gevoelig voor een behandeling met propolis. Propolis blijkt dus niet alleen een goed, antibiotisch werkend middel te zijn, maar ook goed te werken waar een 'gewoon' antibioticum faalt.
Propolis kan echter ook tegelijk met een antibioticum worden gebruikt. Beide blijken elkaar namelijk te versterken. Dit zogeheten 'potentiërende' effect van propolis op antibiotica is door diverse onderzoekers beschreven, onder meer door Kivalkina (1978). Zij constateerde dat propolis de werking versterkte van onder meer penicilline, tetracycline, neomycine en streptomycine. In sommige onderzoeken werd een versterking van 10 keer tot soms het honderdvoudige gemeld.

Propolis heeft een goede werking tegen diverse virussoorten. Dit is bij de behandeling van diverse virusziekten als verkoudheid, griep en koortsblaar al vaak gebleken. Wetenschappelijk onderzoek heeft de remmende werking van Propolis op de groei van virussen aangetoond, zoals Trichophyton rubrum (vaak voorkomend in de meeste huidziekte), Staphylococcus (of stafylokok infecties, 20 stammen), Steptococcus (of STREP keel infecties, 10 stammen), E. Coli (10 stammen), en , genitale tractus, de mond, de slokdarm, & keel).

Volgens wetenschappelijke studies bezit propolis eigenschappen die griepverschijnselen, veroorzaakt door het influenzavirus, kunnen verlichten. Propolis kan hierdoor als een mogelijke kandidaat gezien worden voor een voedingssupplement tegen de griep.

Recent wetenschappelijk onderzoek heeft zelfs positieve effecten vastgesteld tegen het coronavirus..

Bronnen:

• Anti-influenza virus activity of propolis in vitro and its efficacy against influenza infection in mice
• PAK1-blockers: Potential Therapeutics against COVID-19
• Beyond the Biological Effect of a Chemically Characterized Poplar Propolis: Antibacterial and Antiviral Activity and Comparison with ...

Propolis remt de groei van schimmels.
Schimmels veroorzaken bij de mens voornamelijk infecties van de huid, de haren en de nagels. Zwemmerseczeem tussen de tenen, smetplekken in huidplooien (bij voorbeeld in de liezen of onder de borsten) en luieruitslag bij baby's zijn de bekendste voorbeelden. Maar ook in lichaamsopeningen als de mond (bij voorbeeld spruw) of de vagina (witte vloed) kunnen schimmelinfecties voorkomen.
Schimmels komen overal in de natuur voor en veroorzaken gemakkelijk houtrot. Door de eeuwen gebruikten de bijen holle bomen als onderkomen. Het is daarom niet verwonderlijk de bijen profiteerden van de anti-schimmelwerking van propolis om houtrot tegen te gaan.
Een aantal flavonoïden (zoals pinobanksine en pinocembrine) en caffeïnezuur zijn verantwoordelijk voor de antifungale werking van propolis. Schimmels die gevoelig zijn voor een behandeling met propolis, zijn onder meer candida albicans en dermatofyten (trychofyten en epidermofyten). Wat maakt dat de meest gangbare schimmelinfecties met propolis behandeld kunnen worden.

Behandeling met propolis zorgt voor een kleinere ontstekingsreactie en een snellere genezing. Een ontsteking is een plaatselijke reactie van het lichaam op een schadelijke prikkel. Dat kan een bacterie zijn, maar ook bij voorbeeld een insektebeet of een verbranding. Op die plaats ontstaat de karakteristieke ontstekingsreactie: verwijding van de kleine bloedvaten, het buiten de bloedvaten treden van witte bloedcellen en vocht, het opzwellen van het weefsel en het ontstaan van roodheid, warmte en pijn of jeuk.
Propolis werkt antioxiderend en ontstekingsremmend, waarbij het voornamelijk de flavonoïden zijn, die overvloedig in propolis voorkomen, die de NO-productie en de intracellulaire signaalcascades als NF-κB en MAPK remmen. Verder leidt het tot een verbeterde vorming van collageenvezels wat op zijn beurt leidt tot een snellere wondheling. De werking van propolis blijkt onder meer te berusten op een stabiliserende werking op bindweefsel en bloedvatwanden, op het remmen van de werking van weefselafbrekende enzymen (hyaluronidase) en op het beschermen van vitamine C tegen versnelde afbraak. De ontstekingsremmende werking van propolis kan worden vergeleken met die van aspirine en van bij voorbeeld anti-reumatische middelen, zonder overigens de bijwerkingen van die stoffen te bezitten.

Flavonoïden stimuleren haar groei en verbetering van de circulatie van het bloed. Propolis stimuleert ook de afscheiding van de urine, gal secretie en endocriene secretie. Het is een bekend feit dat endocriene secretie, uit plaatsen zoals de zwezerik, de schildklier, de alvleesklier en de bijnieren een gunstig effect heeft op het lichaam in het algemeen.

Door het gunstige effect op de bloedsdoorstroming gaat propolis ook aderverkalking en trombose tegen.

Studies hebben aangetoont dat bepaalde stoffen in propolis allergische reacties tegen gaat en de symptomen van allergiën verzacht. In de praktijk blijkt propolis op diverse allergische ziekten een goede uitwerking te hebben. Voorbeelden hiervan zijn hooikoorts en bepaalde vormen van bij-holteontsteking en eczeem (zoals dauwworm - eczeem bij baby's - en chronisch eczeem). Toch is in de literatuur over propolis maar weinig over de behandeling van allergische ziekten te vinden. Aan de resultaten van de behandeling ligt het niet, want die zijn vaak erg goed te noemen.

Propolis heeft ook een immunostimulerende werking. Dit werd aangetoond aan de hand van in vitro en animaal onderzoek maar ook bij mens werd deze werking waargenomen. De normale afweer van het lichaam tegen binnendringende ziektekiemen verloopt door middel van onder meer de witte bloedcellen (leucocyten), gemaakt in het beenmerg en de lymfklieren, en de antistoffen (ook wel immuunglobulinen genoemd), gemaakt in lymfklieren, milt en speciale witte bloedcellen. Bij infecties nemen het aantal witte bloedcellen en de antistoffen in het bloed toe, evenals het aantal speciale witte bloedcellen (de zogeheten plasmacellen) in de lymfklieren. Deze reacties van het lichaam op binnendringende ziektekiemen zijn op een betrekkelijk eenvoudige wijze te meten. Propolis verhoogt het aantal plasmacellen, witte bloedcellen aangemaakt in de lymfeklieren, die meer specifieke en aspecifieke antilichamen tegen infectieverwekkers aanmaken. Macrofagen, welbepaalde witte bloedcellen, kunnen dankzij propolis vervolgens veel efficiënter aan 'fagocytose' doen, het proces waarbij vreemde en gedode indringers worden opgeslorpt.

Propolis is door zijn weerstandsversterkende eigenschappen de ideale handlanger in de strijd tegen winterkwaaltjes zoals verkoudheid en griep. Recent wetenschappelijk onderzoek heeft zelfs positieve effecten vastgesteld tegen het coronavirus.

Bronnen:

• Immune's-boosting agent: Immunomodulation potentials of propolis
• Anti-influenza virus activity of propolis in vitro and its efficacy against influenza infection in mice
• PAK1-blockers: Potential Therapeutics against COVID-19
• Beyond the Biological Effect of a Chemically Characterized Poplar Propolis: Antibacterial and Antiviral Activity and Comparison with ...

Propolis bevat stoffen die antitumorale effecten hebben.

Propolis bevat een hoog gehalte aan flavonoïden, deze flavonoIden zijn een super klasse van anti-oxidanten die verantwoordelijk zijn voor veel van de voordelen van propolis. De verschillende flavonoïden en antioxidanten helpen tegen vrije radicalen. Vrije radicalen worden veroorzaakt door afval van onze lichaamscellen, verhoging van stress, infecties alsook via milieucontaminanten en toxines. Ze veroorzaken celbeschadiging of celdood als ze niet worden geneutraliseerd. De antioxidanten in propolis helpen bij het neutraliseren van deze vrije radicalen en voorkomen zo celbeschadiging.
Er zijn onderzoeken die erop wijzen dat oxidatieve stress veroorzaakt door vrije radicalen na lange tijd mogelijk hart- en vaatziekten, kanker en schade aan het zenuwstelsel kunnen veroorzaken.

Cel-afbraak bijvoorbeeld is één van de symptomen van veroudering. Propolis kan gebruikt worden om dit cel-afbraakproces wat te vertragen, het voegt dus ook een paar jaar toe aan je leven.

Bronnen:

• Antioxidanten
• Chemical Composition and Antioxidant Activity of Propolis Prepared in Different Forms and in Different Solvents Useful for Finished Products

Propolis blijkt een goede pijnstillende werking te bezitten, vooral bij plaatselijk gebruik. De pijnstillende werking van propolis kan worden toegeschreven aan ten minste 2 flavonoïden (pinostrobine en pinocembrine) en aan esters van caffeïnezuur. Ook het eugenol in propolis werkt enigszins tegen pijn. Van eugenol, dat in veel planten zit, maar vooral in kruidnagelen voorkomt, is de pijnstillende werking al erg lang bekend. Voorheen gebruikte men kruidnagelen dan ook wel als middel tegen kiespijn. Dat propolis ook goed helpt tegen jeuk is zeker voor een deel te danken aan de plaatselijke, pijnstillende werking en aan het verzachtende effect van de zalf. Maar propolis heeft ook een antiallergische werking, waardoor het bij diverse jeukende aandoeningen directer op de oorzaak inwerkt. Dat is bij voorbeeld goed te merken wanneer propolis als 'eerste hulp' wordt gebruikt bij contact met brandnetels, muggen, wespen of bijen. Ook bij de behandeling van eczeem komt de jeukstillende werking van propolis goed van pas.